خواص ارزن چیست؟ - مقاله های علمی

به گزارش مقاله های علمی، ارزن را به عربی دخنه می نامند. درمان کنندهٔ سینه، تب بر و تصفیه کنندهٔ خون است. مخلوط آن با روغن و شیر مزاج را لینت داده، نفخ شکم و را از بین میبرد. این گیاه بیشتر در خصوص غذای پرندگان به کار می رود ولی در بعضی از سال های قحطی به عنوان غذای انسان نیز مورد استفاده قرار میگرفت.

انواع ارزن

ارزن ها دارای انواع مختلفی هستند که در 6 جنس مختلف از خانواده غلات قرار گرفته اند:

1- ارزن معمولی یا پروسو

با نام علمی P.miliaceum در این جنس قرار می گیرند عمدتا در منطقه ها نیمه گرمسیری، استیپی گرم، نواحی معتدل آسیا و اروپا کشت می شوند (حدود 15 درصد سطح زیر کشت دنیا).

2- ارزن دم روباهی یا گاورس

با نام علمی S.italica عمدتا در چین به عنوان یک محصول رایج کشت می شوند. این گونه بیشتر در چین و ژاپن و کشورهای آسیایی کشت می شوند (حدود 24 درصد سطح زیر کشت دنیا).

3- ارزن آفریقایی یا مرواریدی

با نام علمی P.glaucum در منطقه ها گرمسیر آفریقا و آسیا کست می شوند (50درصد سطح زیر کشت دنیا).

4- ارزن انگشتی

که گونه زراعی آن E.coracanum است و در هندوستان به کشت و کار آن مبادرت می شود (11 درصد سطح زیر کشت دنیا).

5- غلف خرچنگ

که گونه زراعی آن E.enilis است و در شرق آفریقا کشت می شود.

6- سوروف

که در سطح محدودی کشت می شود و گونه زراعی آن E.framentacea می باشد.

گفتنی است که 6 گونه ارزنهای ذکر شده همگی گونه های زراعی این جنس می باشند. ارزنهای کشت و کار شده در ایران ارزنهای معمولی و گاورس می باشد بدین صورت که گاورس در کاشان و ارزن پروسو در مازندران کشت شده و هر دو به عنوان توده های بومی در این منطقه مطرحند.

دلیل اصلی پتانسیل عملکرد کم ارزنها فصل رشد کوتاه آنهاست که باعث شده در سطح دنیای سورگوم ها جایگزین ارزنها شوند.

جنس پانیکوم دارای گونه های زیادی است که مهم ترین آنها عبارتند از :

1- ارزن پروسو (پانیکوم میلیاسئوم)

2- ارزن کوچک خوشه یا ارزن دارای خوشه کوچک (پانیکوم میلیاره)

3- ارزن گل قهوه ای (پانیکوم راموسوم). 1

ارزش غذایی ارزن

مواد مغذی ارزن شامل 15 درصد پروتئین، مقادیر بالای فیبر، ویتامین های B کمپلکس (نیاسین، فولاسین و ریبوفلاوین)، مواد معدنی آهن، منیزیم، فسفر، منگنز، پتاسیم، کلسیم و روی، آمینواسیدهای ضروری متیونین، لسیتین و ویتامین A و غنی از فیتوکمیکال هایی مثل اسید فیتیک می باشد.

ارزن حداقل آلرژی زایی و بیشترین هضم را دارا است. ارزن یک ماده بدون گلوتن است که می توان آن را برای بیماران سلیاکی مورد استفاده قرار داد.

بعلاوه ارزن به عنوان یک منبع پرانرژی و حاوی مواد مغذی بالا برای ورزشکاران و بچه ها محسوب می شود و در صورت ترکیب با حبوبات منبع عالی پروتئین می باشد که مخصوصاً برای افراد دارای رژیم گیاه خواری ایده آل است.

در طب سنتی بیان شده که ارزن از نظر طبیعت، حرارتی خنک نماینده دارد و دارای ویژگی های ضد افسردگی و بی خوابی، آرامش بخشی، ضد قارچ، دافع بلغم، چربی خون و اخلاط سینه می باشد، قابض بوده و آرد آن درمان نماینده اسهال صفراوی است و بعلاوه موجب تنظیم حرارت بدن می شود.

سوپ ارزن در استفراغ و سوءهاضمه مفید است و بعلاوه استفاده منظم از سوپ آن برای ویار و تهوع بامدادی می تواند موثر باشد. 2

خاصیت دانه ارزن

با توجه ارزش غذایی شگفت انگیز ارزن در ادامه به بعضی از مزایای ارزن برای بدن میپردازیم تا بیشتر با این دانه مغذی آشنا شوید:

1- ارزن سلامت قلب شما را افزایش می دهد

اگر می خواهید از قلبتان محافظت کنید، ارزن یکی از برترین دانه های ممکن است که می توانید به رژیم غذایی تان اضافه اش کنید.ارزن، یک منبع غنی از منیزیم است که یک ماده معدنی مهم برای کاهش فشار خون و خطر حملات قلبی است، مخصوصا در خصوص آترو اسکلروز.

بعلاوه ارزن یک منبع عالی از پتاسیم هم هست که بعنوان یک گشاد نماینده عروق عمل می نماید و فشار خون را بیشتر، پایین نگه می دارد. کاهش فشار خون و بهینه سازی گردش خون شما، یکی از برترین راه ها برای حفاظت از سلامت قلبی و عروقی تان است.

علاوه بر این، لیگنان های گیاهی موجود در ارزن می توانند در دستگاه گوارش شما، به وسیله میکرو فلورا به لیگنان های حیوانی تبدیل شوند. ثابت شده که لیگنان های حیوانی در برابر بعضی از بیماری های مزمن مانند سرطان و بیماری قلبی از ما محافظت می نمایند.

2- کنترل سطح کلسترول با خوردن ارزن

سطح کلسترول با سلامت قلب در ارتباط است و اندازه بالای فیبر موجود در ارزن، برای کاهش کلسترول مفید است. در واقع فیبر رژیم غذایی، خطر کلسترول بد (LDL) را از بین می برد و باعث افزایش کلسترول خوب (HDL) می شود.

3- ارزن برای حفاظت در برابر دیابت

میلیون ها نفر از مردم در سراسر دنیا، به دیابت مبتلا هستند. ارزن در بسیاری از کشورهای در حال توسعه (که دیابت در آنجا کمتر وجود دارد)، یک جزء اصلی مفید از مواد غذایی است. شاید یکی از اثرات ارزن این باشد که شانس دیابت نوع 2 را کاهش می دهد (بخاطر اندازه زیاد منیزیم موجود در غلات).

منیزیم، یکی از مهمترین مواد معدنی برای افزایش کارایی گیرنده های انسولین و گلوکز در بدن است. در نتیجه از دیابت جلوگیری می نماید.

در جمعیتی که به دو گروه تقسیم شدند و گروهی رژیم غذایی همراه با منیزیم داشته اند و گروه دیگر رژیم بدون منیزیم، کاهش 30درصدی دیابت مشاهده شده است.

4- خواص ارزن در بهبود سلامت دستگاه گوارش

ارزن ماده ای غذایی است که بیشترین میزان فیبر را دارد، پس می تواند به عملیات دستگاه گوارش شما یاری کند و مشکلاتی مانند یبوست، گاز بیش ازحد، نفخ و دل درد را برطرف کند.

با تنظیم فرایند گوارشی تان، می توانید از مواد مغذی بهتر بهره ببرید و خطرات جدی تر دستگاه گوارش مانند زخم معده یا سرطان روده بزرگ را کاهش دهید.

هضم منظم و دفع مواد زائد، عملکرد کلیه، کبد، و سلامت سیستم ایمنی شما را بهبود می بخشد. زیرا آن سیستم ها با فعالیت های متابولیکی بدن، ارتباط نزدیکی دارند.

5- فواید ارزن در کنترل سرطان

تحقیقات اخیر نشان داده است که فیبر یکی از برترین و ساده ترین راه ها برای جلوگیری از آغاز سرطان سینه در خانم ها است.

در واقع، زنان می توانند با خوردن بیشتر از 30گرم فیبر در روز، شانس ابتلا به سرطان سینه را تا 50درصد کاهش دهند.

با توجه به اینکه سرطان سینه، یکی از شایع ترین و کشنده ترین انواع سرطان ها است، همه خانم ها باید به این توصیه عمل نمایند. 3

6- سم زدایی از بدن با مصرف ارزن

آنتی اکسیدان های بسیاری در ارزن وجود دارند که علاوه بر تأثیر مفیدشان در خنثی کردن رادیکال های آزاد (که می توانند باعث سرطان شوند) می توانند سموم دیگر را نیز از بدن دفع نمایند، مانند سمومی که در کلیه و کبد شما هستند.

کورستین، کورکومین و اسید الاژیک و دیگر ترکیبات مفید می توانند به وسیله افزایش دفع مناسب و بی اثر کردن فعالیت آنزیمی در آن اندام ها، بدن شما را از هرگونه عوامل خارجی و سموم پاکسازی نمایند.

7- خواص ارزن برای دستگاه تنفسی

تحقیقات، به روشنی نشان داده اند که ارزن می تواند بطور قابل توجهی کیفیت زندگی افرادی که از کودکی مبتلا به آسم بوده اند را بهبود ببخشد و بعلاوه در وهله اول می تواند، از توسعه آن جلوگیری کند.

اگرچه بعضی از شواهد بحث برانگیز است اما نشان می دهد که اندازه خس خس سینه و حملات آسم در بچه هایی که میزان زیادی غلات مانند ارزن مصرف می کردند، بطور قابل توجهی کمتر شده است (بیش از 15 درصد).

بعلاوه گندم دارای یک ماده حساسیت زای متداول است که با آسم و خس خس در ارتباط است ولی ارزن چنین ترکیباتی ندارد و چنین تأثیر بدی نمی گذارد.

هشدار در خصوص ارزن

با توجه به استرس های امروزی در بدن ما (بویژه در سیستم غددی) برای اینکه هضم، بدرستی انجام شود به فعالیت بیشتری احتیاج است و فرایند هضم ارزن هم ممکن است سنگین باشد. بنابراین، قبل از اینکه رژیم غذایی تان را به رژیم غذایی سرشار از ارزن تغییر دهید، درباره سلامت تیروئید و سایر غددتان با پزشک خود مشورت کنید. 4

پی نوشت:

1.www.tebsonaty.ir

2.www.beytoote.com

3.www.majalesalamat.com

4.www.mashreghnews.ir

منبع: راسخون